Media w Polsce – efekty cyfryzacji
Dziennikarze RP | 11 lut 2019 15:49 | Brak komentarzy
Książka „Rynek mediów w Polsce. Zmiany pod wpływem nowych technologii cyfrowych”, autorstwa dr Jolanty Dzierżyńskiej-Mielczarek z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach jest pierwszą próbą uporządkowania oraz opisania wpływu i skutków cyfryzacji w branży mediów. Autorka była dziennikarką, jako badaczka zajmuje się głównie ekonomiką mediów i rynkowymi aspektami funkcjonowania mediów w Polsce.
Obecnie jesteśmy w okresie szybko postępującej cyfryzacji całej gospodarki – a branża medialna jest jedną z pierwszych nią objętych. Taka sytuacja diametralnie zmieniła sytuację tzw. mediów tradycyjnych. Media stały się dobrem ekonomicznym. I jako takie muszą być analizowane i oceniane w aspekcie ekonomicznym.
W książce znajdziemy syntetyczny przegląd teoretycznych i praktycznych implikacji cyfryzacji mediów w Polsce. To nie tylko biznes medialny, który można zbadać i opisać korzystając z wymiernych wskaźników ilościowych. Na ustawodawcach (administracji publicznej) spoczywa jednocześnie obowiązek przygotowania i wprowadzenia nowych regulacji dla mediów cyfrowych.
Nie jest to łatwe, ponieważ produkty medialne mają unikalne cechy, które odróżniają je od innych dóbr rynkowych. Zaspokajają potrzeby informacyjne (wiadomości) i kulturalne (film, muzyka, gry itp.). Ponadto w ekonomicznej analizie rynku mediów trzeba uwzględniać dwa istotne fakty – żyjemy w epoce gospodarki opartej na wiedzy i społeczeństwa informacyjnego.
Pod wpływem rewolucji ICT, czyli rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnych zmienił się model funkcjonowania całej gospodarki. Przede wszystkim z powodu dominującego udziału informacji i wiedzy w pomnażaniu kapitału i ich determinującego wpływu na tempo rozwoju gospodarczego. Dla świata medialnego niezmiernie ważny stał się fakt, że technika cyfrowa pozwala na łatwe kopiowanie informacji, co zmieniło relacje między nadawcą i odbiorcą.
W rozdziale poświęconym „nowej ekonomii mediów” autorka zajęła się zagadnieniem: „Nieformalny obieg treści a ochrona praw autorskich”. W tym miejscu warto zacytować fragment tekstu, tak istotny i aktualny w sytuacji toczącego się boju o uprawnienia dziennikarzy i wydawców, czyli prawa autorskie i prawa pokrewne.
„Cyfryzacja oraz usieciowienie społeczeństwa umożliwiły nieskrępowany przepływ dóbr informacyjnych, który przybrał na ogół formę masowego kopiowania cudzej własności intelektualnej. Korzystanie z cudzej twórczości w ramach dozwolonego użytku – leżące w interesie autorów (upowszechnianie treści) i odbiorców (dostęp do kultury i wiedzy oraz swobodny obieg informacji w ramach wolności słowa) w warunkach łatwego powielania i dystrybucji – zaczęły przynosić twórcom i producentom treści coraz większe straty”.
Prof. Bohdan Jung z Instytutu Informatyki i Gospodarki Cyfrowej, Kolegium Nauk Ekonomicznych SGH w Warszawie napisał, że książka „Rynek mediów w Polsce. Zmiany pod wpływem nowych technologii cyfrowych” to „bardzo ambitna próba utworzenia swoistego kompendium wiedzy na temat szeroko pojmowanych skutków cyfryzacji dla branży medialnej”. Podjęta chyba po raz pierwszy.
Z kolei inny recenzent tej książki (dr Ryszard Filas z Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego) napisał: „Wydarzenia medialne (…) stanowiące swego rodzaju kamienie milowe świadczące o postępie we wdrażaniu nowych technologii cyfrowych w Polsce są wystarczającym powodem, by podjąć próbę całościowego spojrzenia na to, co stało się z mediami tzw. tradycyjnymi pod wpływem wszechogarniającej cyfryzacji”.
Książka dr Jolanty Dzierżyńskiej- Mielczarek jest znakomitym przykładem rzetelnego, pogłębionego opisania zmian i efektów cyfryzacji na rynek mediów w Polsce. Polecam tę lekturę – nie tylko studentom, także wydawcom i dziennikarzom.
Barbara Janiszewska
Jolanta Dzierżyńska-Mielczarek „Rynek mediów w Polsce. Zmiany pod wpływem nowych technologii cyfrowych”, Warszawa 2018, wydawca Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR., 20,5 ark. wyd.
Komentarze
Pozostaw komentarz: