Oczytany! – jak Polak…
Elżbieta Grec | 11 lut 2015 16:25 | komentarze 2
Foto: www.freeimages.com
„Pisać każdy może”
Co dwa lata Biblioteka Narodowa zleca TNS Polska sondaż dotyczący czytelnictwa, którego wstępne wnioski zostają ogłoszone, a następnie powstaje w późniejszym terminie opracowany przez Bibliotekę Narodową raport. Raport, którego celem jest podanie wskazówek służących głównie lepszej promocji czytelnictwa. Póki co raportu jeszcze nie mamy a wstępne wnioski z sondażu stają się podstawą do kreowania nieuzasadnionych chyba opinii. Opinii, które nie tylko wprowadzają zamieszanie ale stanowią nierzetelność przekazu informacji.
Informując o wstępnych wynikach sondażu, nie można zapewne mówić o wynikach badań, bo sondaż jest tylko instrumentem służącym do uzyskania wyniku badawczego. Statystyczne wyniki sondażu nie uprawniają do wniosków badawczych. Wiele statystycznej informacji sondażowej na temat czytelnictwa podawanej, jako wyniki badań w mediach społecznościowych, wprowadziło dezinformację. Porównywane są wyniki, nie wiadomo czy wstępnych sondaży czy opracowanych na ich podstawie raportów. Nie wiadomo czy w porównywalnych latach używane były takie same instrumenty badawcze itd.
Czy uprawnione może być zatem dokonywanie porównań statystycznych bez podania kontekstu badawczego, co tak często się zdarza?!
Przeglądając ostatnie doniesienia medialne o czytelnictwie, miałabym ochotę zapytać – co chciała powiedzieć autorka ostatnio przeczytanego tekstu
„Nieoczytany? – jak Polak… pani Jolanta Czartoryska – pisząc „…w badaniach z 2010. 33 proc. studentów oświadczyło, że nie przeczytało w ciągu ostatniego roku ani jednej książki !”. Czy miała na myśli sondaż, czy wyniki badań, których instrumentem był sondaż, czego dotyczyły i dlaczego przywołane zostały z tak odległego czasu?
A propo s nieoczytania studentów, to należy podkreślić, iż w najnowszych wstępnych wnioskach Biblioteki Narodowej z sondażu TNS przeprowadzonego w listopadzie 2014 . – właśnie obok ucznia, student zaliczony został do grupy, która czyta o 8 proc. więcej niż w poprzednim sondażu. Ale to są tylko statystyczne wyniki sondażu, sondażu zrealizowanego na losowej próbie 3000 osób w wieku 15 lat i wyżej – i nie uprawniają do uogólnień, ani wniosków naukowych.
*
Ochy i achy nad stanem czytelnictwa w Polsce… może dobrze, że są.
Świadczą o społecznym zainteresowaniu edukacją kulturalną naszego społeczeństwa. Ale wyrażanie tego zainteresowania powinno się odbywać z nienaruszaniem odpowiedzialności za słowo.
Czy można mówić, że Polacy są albo nie są oczytani w kontekście sondażu pokazującego liczby przeczytanych w ciągu roku książek?
Może mniej czytamy niż inne narody w skali roku. Ale to bardziej skomplikowany problem niż nam się wydaje. Porównywanie np. czytelnictwa książek w Polsce z czytelnictwem w Szwecji bez uwzględnienia statusu społecznego, uzyskiwanych dochodów Polaka i Szweda, nakładów na kulturę – jest trudna. I nie o złą lub dobrą organizację czytelnictwa tu chodzi – biblioteki szwedzkie dostają więcej państwowych środków, mniejsza jest liczba mieszkańców, większe po wielokroć są zarobki etc. To przecież sytuacja warunkująca zasadnicze różnica dostępu do książki w obu krajach.
Rzeczywiście łatwy dostęp do czytelnictwa to najczęściej dostęp poprzez biblioteki, które w Polsce są coraz lepiej zorganizowane, wyposażane w nowości rynku czytelniczego, najnowsze technologie multimedialne. To dostęp do czytelnictwa poprzez biblioteki, które świadczą coraz częściej i w coraz większym zakresie wiele ponadstandardowych usług dla swoich mieszkańców. Przypomnijmy, iż do 2020. ma czytać książki ponad połowa Polaków. Poprawą czytelnictwa Polaków zajmie się 15 programów realizowanych przez Bibliotekę Narodową, Instytut Książki oraz Narodowe Centrum Kultury w ramach powołanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – PROGRAMU ROZWOJU CZYTELNICTWA 2014-2020.
*
Aby uspokoić wszystkich biadolących na czytelnictwo Polaków warto wspomnieć, iż np. według INDEKS WORLD CULTRE SCORE, Polacy są na 13 miejscu wśród mieszkańców globu – w kategorii spędzanego czasu poświęconemu czytaniu, oglądaniu tv i słuchaniu radia. Przeciętny Polak czyta tygodniowo 6 godzin i 30 minut, gdy np. Amerykanin niecałe 6, a Brytyjczyk niewiele ponad 5 godzin. To dobry wynik.
Elżbieta Grec
Stan czytelnictwa w Polsce w 2014 roku – pobierz raport
Komentarze
komentarze 2 do “Oczytany! – jak Polak…”
Pozostaw komentarz:
WYRAZY WSPÓŁCZUCIA
ZIELONA GÓRA
II edycja Konkursu Młodego Dziennikarza Roku woj. lubuskiego za nami
Jest to pierwszy taki konkurs organizowany dla młodych Lubuszan, skierowany do wszystkich uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych oraz studentów zaangażowanych w pracę dziennikarską.
PUŁAWY
Dziennikarka zasłużona dla Puław
Redaktor Hanna Pawłowska, członek SDRP, została uhonorowana Odznaką Honorową „Za zasługi dla Puław”.
KSIĄŻKI
TELEWIZJA FENOMENEM JEST…
Pod tytułem „Nowe supermedium” powstała interesująca książka o współczesnym obliczu telewizji, a także scenariuszach telewizyjnych przemian na przyszłość. Redaktorzy Aleksandra Chmielewska i Jacek Snopkiewicz pomieścili w niej kilkadziesiąt artykułów, wykładów, których autorami są eksperci, naukowcy i praktycy z dziedziny mediów.
PRO MEMORIA
Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci
Elżbiety Wantoły-Kaczmarczyk
Naszej koleżanki i pracownika naszego stowarzyszenia od ponad 2 dekad
Rodzinie i Najbliższym składamy wyrazy głębokiego współczucia
Zarząd i pracownicy Zarządu Głównego i Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej
Ewa Boniecka-Bromke (1934-2024)
Znaliśmy się z wczesnych lat sześćdziesiątych w „Kurierze Polskim”, gdzie ja zaczynałem od początków, a Ewa pracowała w dziale kultury. Jej kariera rozkwitła w „Życiu Warszawy”, gdzie zajęła się publicystyką o tematyce zagranicznej.
DZIENNIKARZE KSIĄŻKI PISZĄ
„Olsztyn na Olimpie”, czyli nowa książka Marka Książka
Nasz kolega Marek Książek, przewodniczący oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej w Olsztynie, napisał i wydał własnym sumptem nietypową w swoim dorobku publikację.
Oddział Kielecko-Radomski
Powtórka z mistrzów dziennikarstwa w Radomiu
Z inicjatywy Zarządu Oddziału Kielecko-Radomskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej zainaugurowany został cykl „Mistrzowie zawodu dziennikarskiego”.
LUBLIN
Lubelski Salon Dziennikarski
W Lublinie pierwszej dekadzie października 2024 r. pod nazwą „Dziennikarska kawa” zainaugurował działalność Lubelski Salon Dziennikarski.
DZIENNIKARSKIE KSIĄŻKI
BĄDŹ ZE MNĄ
Zbiór poezji Anki Cis Szymańskiej - o czekaniu na drugiego człowieka, o potrzebie jego obecności i bliskości...
TEATR
Anna POLONY ma Solską
Uwielbiana w Warszawie Anna Polony odebrała 23 czerwca Nagrodę im. Ireny Solskiej przyznawaną najwybitniejszym polskim aktorkom przez polską sekcję Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyki Teatralnej [AITC/IACT/ Klub Krytyki Teatralnej SDRP].
KOSZALIN
Dziennikarskie książki. Historia radiem pisana
Dziennikarze Radia Koszalin skrzyknęli się (dosłownie) i postanowili w monograficznym wydaniu książkowym uwiecznić 70 lat Radia Koszalin.
LUBLIN
Lubelscy dziennikarze wśród ludzi z pasją
Dziennikarze Lubelskiego Oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy RP już po raz trzeci uczestniczyli w ogólno miejskim festynie „Pasje Ludzi Pozytywnie Zakręconych”, który 9 czerwca 2024 r. odbył się w Lublinie.
Dolny Śląsk
Grażyna Orłowska-Sondej laureatką „Semper Fidelis”
Decyzją kapituły statuetki „Semper Fidelis” jej tegoroczną laureatką zostaje p. Grażyna Orłowska-Sondej, członkini Stowarzyszenia Dziennikarzy RP Dolny Śląsk.
Z Małopolski
W czwartek (25 kwietnia 2024) w siedzibie Stowarzyszenia w Krakowie odbyła się coroczna gala wręczenia nagród dziennikarskich Złotej Gruszki i Zielonej Gruszki. To 32 edycja tej nagrody, w której to dziennikarze wybierają laureatów Nagrody.
Kielce Radom
Pinkwart w Galerii Sztuki w Zakopanem
OLSZTYN
„PLECIUGI” PRZEDPEŁSKIEJ
PUŁAWY
LUBLIN
Radom
KSIĄŻKI
Saga rodu Dondalskich – nowa książka Marka Książka
Zaraz po wyborach nasz kolega z Olsztyna miał premierę swojej nowej książki, reportażu biograficznego „Na strunach życia. Saga rodu Dondalskich”.
DZIENNIKARZE KSIĄŻKI PISZĄ…
Już sam podtytuł Niny i Józefa – Sceny z życia, które minęło – informuje, że książka Liliany Śnieg – Czaplewskiej nie jest biografią. Autorka dokonała wyboru wątków dotyczących małżeństwa Niny Andrycz, znanej w swoim czasie aktorki i Józefa Cyrankiewicza, najdłuższego stażem premiera rządu w historii Polski.
Międzynarodowa Legitymacja Dziennikarska
Członkowie naszego stowarzyszenia mogą uzyskać legitymacje dziennikarskie (International Press Card) Międzynarodowej Federacji Dziennikarzy FIJ (IFJ), z siedzibą w Brukseli.
POLECAMY
BEZPIEKA WIECZNIE ŻYWA
Trafiamy na książkę Jacka Snopkiewicza „Bezpieka zbrodnia i kara?”, wydaną wprawdzie przed trzema laty, ale świeżością tematu zawsze aktualna. „Bezpieka” jest panoramą powstania i upadku Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, urzędu uformowanego na wzór radziecki w czasach stalinizmu.
Wojciech Chądzyński: Wrocław, jakiego nie znacie
Teksty drukowane tutaj ukazywały się najpierw w latach 80. ub. wieku we wrocławskim „Słowie Polskim”, nim zostały opublikowane po raz pierwszy w formie książkowej w 2005 roku.
Magnat prasowy, który umarł w nędzy
17 grudnia 1910 roku ukazał się w Krakowie pierwszy numer Ilustrowanego Kuryera Codziennego – najważniejszego dziennika w historii polskiej prasy. Jego twórca – pochodzący z Mielca – Marian Dąbrowski w okresie międzywojennym stał się najpotężniejszym przedsiębiorcą branży medialnej w Europie środkowej.
Olsztyńscy dziennikarze jako pisarze
Niezwykle płodni literacko okazują się członkowie Olsztyńskiego Oddziału Stowarzyszenia. W mijającym roku ukazało się sześć nowych książek autorów z tego grona. Czym mogą się pochwalić?
Wyścig do metali rzadkich
Niedawno zainstalowany w Warszawie francuski wydawca Eric Meyer (wydawnictwo o dźwięcznej nazwie Kogut) wydał na przywitanie dwie ciekawe pozycje, z których pierwszą chcemy przedstawić dzisiaj. To Wojna o metale rzadkie francuskiego publicysty Guillaume Pitrona, jak głosi podtytuł Ukryte oblicze transformacji energetycznej i cyfrowej.
RADA ETYKI MEDIÓW
***
To miejsce przeznaczamy na wspomnienia dziennikarzy. W ten sposób staramy się ocalić od zapomnienia to, co minęło...
***
PARTNERZY
***
ARCHIWUM
Linki
Fundusze UE
Reprezentacja Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej jest pełnoprawny, członkiem Komitetów Monitorujących programy krajowe i programy regionalne. Aby wypełnić wszystkie wymogi postawione przed Stowarzyszeniem Dziennikarzy podajemy skład poszczególnych Komitetów Monitorujących.
czwartek, 12 - lut - 2015, godz. 09:07
To dobrze, że wśród złych wiadomości pojawiają się dobre.
sobota, 14 - lut - 2015, godz. 18:59
Cieszę się z tego tekstu, a zwłaszcza cieszę się z informacji o ponad sześciu godzinach, które spędzamy na lekturze.
Cieszę się również z informacji o programach mających na celu poprawę czytelnictwa, bo – że tak zacytuję (z pamięci) motto z mojej klasy do polskiego – „kto żyje, żyje tylko raz, kto czyta, żyje wiele razy”. I sądzę, że warto czytelnictwo ułatwiać, zwłaszcza że obecne ceny książek są zaporowe dla bardzo wielu ludzi, natomiast w bibliotekach kolejki i zapisy do poszczególnych publikacji bywają kilkutygodniowe.
Więc wydaje mi się, ze ludzie czytać lubią i chcą, że tych chętnych jest wcale niemało – i to też cieszy.
P.S. A ja na przykład pochłaniam 2-3 książki dziennie, tyle że na kindle’u, więc ani księgarnie, ani biblioteki nie mają jak mnie uwzględnić w statystykach. I takich osób jak ja znam koło trzydziestu :P