• Strona główna
• Dokumenty
• Międzynarodowa Legitymacja Prasowa
• O nas
• Redakcja
• Zarząd Główny

Od felietonów Bolesława Prusa do… Nagrody im. Bolesława Prusa

Dziennikarze RP | 14 sie 2018  16:44 | Brak komentarzy

Zwycięzcy edycji 2016

Historycy literatury i krytycy są zgodni, że felietonistyka Prusa należy do klasycznych osiągnięć gatunku i zdumiewa bogactwem obserwacji. Choć dla wielu czytelników Bolesław Prus na trwałe zapisał się w literaturze przede wszystkim powieściami. Dlatego dla niektórych zdumiewająca może być informacja o ogromnej ilości jego tekstów dziennikarskich! Dlatego Nagroda im. Bolesława Prusa, przyznana po raz pierwszy w roku 1969, jest jedną z najważniejszych nagród dziennikarskich.

Przypomnijmy w tym miejscu, że Bolesław Prus (1847-1912) zawodowym dziennikarzem został w 1875 roku, w którym rozpoczął pisanie kronik tygodniowych w „Kurierze Warszawskim”. Było ich 345 do roku 1887. Wtedy przeszedł do redakcji „Kuriera Codziennego” , w którym opublikował 373 felietony (do 1901 roku). Pisał krótkie teksty do prasy prawie do końca życia. M.in. w latach 1905 – 11 napisał 178 kronik dla „Tygodnika Ilustrowanego”. Autor malował słowem portret swoich czasów.

Bolesław Prus uważał, że twórczość dziennikarska to działalność publiczna. Jako gałąź ludzkiej pracy i to pracy użytecznej wymaga zatem ogromnej odpowiedzialności. „Autor dostarcza czytelnikom jakichś idei… Coś im ukazuje, coś odradza, do czegoś zachęca, wyręcza ich do pewnego stopnia w myśleniu, a oni płacą mu za to” – napisał w 1890 roku w felietonie „Słówko o krytyce pozytywnej” („Kurier Codzienny” nr 308).

Wróćmy zatem do historii Nagrody im. Bolesława Prusa. Inicjatorzy z pewnością znali przekonania patrona. W bliższych nam czasach zawód dziennikarza był zawodem zaufania publicznego. I nagradzano tych, którzy tego zaufania nie zawodzili. Warto o tym pamiętać. Zwłaszcza obecnie, kiedy – niestety – już tak nie jest.

Laureatem I edycji nagrody (1969) został Władysław Machejek z „Życia Literackiego”. Wśród nagrodzonych byli m.in. Włodzimierz Sokorski, Marian Podkowiński, Edmund Omańczyk, Henryk Korotyński, Janusz Roszkowski, Janusz Rolicki, Ryszard Kapuściński, Olgierd Budrewicz, Klemens Krzyżagórski, Edward Mikołajczyk, Jerzy Turowicz, Zygmunt Broniarek, Zygmunt Kałużyński, Mieczysław F. Rakowski, Andrzej Drawicz, Ryszard Pieńkowski, Bohdan Tomaszewski, Monika Olejnik, Krystyna Bochenek, Hanna Krall … A także Józef Królikowski, Henryk Mąka, Helena Kowalik, Andrzej Dobrzyński.

Warto przytoczyć niektóre werdykty jurorów z tamtych czasów. Zygmunt Kałużyński dostał nagrodę (1985 – I nagroda) za „40-letnią działalność publicystyczną, obejmującą problematykę tworzenia, udostępniania i upowszechniania kultury artystycznej, niezależność sądów krytycznych oraz pewne sukcesy w walce z głupotą”. Józefa Królikowskiego (1985 – III nagroda) uhonorowano za „wybitny wkład pracy w rozwój prasy gdańskiej i środowiska dziennikarskiego Wybrzeża. Za odważną postawę redaktorską, publicystyczną i społeczną w każdej sytuacji” (z uzasadnienia jury, któremu przewodniczył Klemens Krzyżagórski). Andrzej Dobrzyński, kierujący od 1975 roku tygodnikiem „Prawo i Życie”, został nagrodzony (1987) za zmianę jego formuły: z pisma dla prawników w tygodnik przede wszystkim popularyzujący zagadnienia prawa i państwa wśród niefachowców, stanowiące ważny element edukacji i kultury prawnej w społeczeństwie”. Zaś Helenę Kowalik (1991) wyróżniono „za sposób i formę uprawiania dziennikarstwa, dowodzącą, iż reportaż nadal pozostał najdoskonalszą formą twórczości”. Andrzej Micewski (1994) otrzymał tę nagrodę za „niezmiennie prawy charakter w zmiennych czasach” (z uzasadnienia jury, któremu przewodniczył Marian Podkowiński). Ryszard Pieńkowski (1995 – II nagroda) za „pomysł i realizację wydawnictwa „Infor” szerzącego kulturę prawną oraz doradzającemu bezradnym wobec prawa i fiskusa” (przewodniczący kapituły, prezes SD RP Marian Podkowiński).

Nagrodę przyznawano nie tylko dziennikarzom, także zespołom redakcyjnym. Tygodnik „Wprost” (1991) wyróżniono za udowodnienie, że „w czasach upadku prasy może powstać czasopismo będące autentycznym sukcesem wydawniczym osiągniętym treściami intelektualnymi (z uzasadnienia jury, któremu szefował Marian Podkowiński ). W gronie nagrodzonych znalazły się radia ZET i RMF.

I jeszcze warto odnotować nietypowe … oświadczenie z 20 grudnia 1995 roku. Dwaj laureaci nagrody – Andrzej Drawicz (I nagroda) i Ryszard Pieńkowski oświadczyli, że nagrody przyjmują , ale „pieniądze, jakie z ich wyróżnieniami się wiążą przeznaczają na cele socjalne środowiska dziennikarskiego. Drawicz podzielił nagrodę na dwie części – dla SD RP i SDP, natomiast Pieńkowski całą kwotę przekazał SD RP.

Potem minęło lat kilkanaście, ale choć nagrody im. Bolesława Prusa nie przyznawano, nie zapomniano o niej.

Po 17 latach przerwy Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej wznowiło przyznawanie nagrody w 2015 roku. Wśród partnerów przedsięwzięcia jest miasto Nałęczów, w którym patron nagrody spędził 10 lat. Władze Nałęczowa są współfundatorem statuetek, które otrzymają laureaci. Ideę wznowienia nagrody wsparły również Stowarzyszenie Wydawców REPROPOL, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS.

Edycja 2015 – nominowani do „Zielonego Prusa”.

Opracowano nowy regulamin. O nagrody mogą ubiegać się dziennikarze całego środowiska dziennikarskiego, członkowie wszystkich stowarzyszeń i organizacji dziennikarskich. Nagroda jest dwustopniowa: nagroda główna – złota statuetka Prusa i ekwiwalent finansowy, za całokształt osiągnięć dziennikarskich oraz nagroda dla młodego dziennikarza do 35. roku życia – zielona statuetka Prusa i ekwiwalent finansowy. Kandydatów do nagrody im. Bolesława Prusa mogą zgłaszać: kolegia redakcyjne prasy, radia, telewizji, prasowych portali internetowych, agencji prasowych i klubów twórczych, Prezydium ZG SDRP, zarządy oddziałów, inne organizacje i stowarzyszenia dziennikarskie oraz indywidualnie dziennikarze. Laureatów wybiera w głosowaniu tajnym Kapituła nagrody im. Bolesława Prusa.

W „nowym otwarciu” w skład Kapituły przyznającej nagrodę im. Bolesława Prusa za rok 2015 wchodziło jedenastu wybitnych dziennikarzy, m.in. laureatów poprzednich edycji: ks. Adam Boniecki, Bronisław Cieślak, Wiktor Legowicz, Tomasz Miłkowski, Piotr Najsztub, Leszek Mazan, Irena Piłatowska-Mądry, Zdzisław Pietrasik, Marek Rymuszko, Jacek Snopkiewicz, Andrzej Maślankiewicz (sekretarz generalny SG SDRP). Przewodniczącym kapituły był profesor Walery Pisarek.

„Złotego Prusa” za rok 2015 otrzymał Jacek Żakowski z „Polityki”, a „Zielonego Prusa” Katarzyna Błaszczyk ze Studia Reportażu i Dokumentu PR. Redaktor Jacek Żakowski dziękując za wyróżnienie powiedział: „Jak się patrzy na to co dzieje się na świecie, to mam wrażenie, że nie podołaliśmy, my dziennikarze, jako profesja nie spełniliśmy oczekiwań. Daliśmy się uwieść magii mediów, ideologiom… sądzę, że teraz wielki obowiązek ciąży na młodym pokoleniu nie tylko dziennikarzy, żeby naprawili to co myśmy zepsuli…”

„Złotego Prusa” za rok 2015 otrzymał Jacek Żakowski z „Polityki”

W edycji 2016 „Złotego Prusa” wręczono Katarzynie Michalak (Polskie Radio Lublin), a „Zielonego Prusa” otrzymał Stanisław Skarżyński ( Gazeta Wyborcza).

Barbara Janiszewska

***

NAGRODY im. BOLESŁAWA PRUSA – EDYCJA 2017

Kandydatów do nagród mogą zgłaszać: kolegia redakcyjne prasy, radia, telewizji, prasowych portali internetowych, agencji prasowych i klubów twórczych stowarzyszeń dziennikarskich, Prezydium ZG SDRP, zarządy oddziałów SDRP, inne organizacje i stowarzyszenia dziennikarskie oraz indywidualnie dziennikarze.

Kapituła Nagrody im. Bolesława Prusa, nominuje po czterech kandydatów w każdej kategorii. Następnie w głosowaniu tajnym dokonuje wyboru laureatów.
Kapitułę edycji 2017 tworzą laureaci poprzednich edycji w 2015 red. Jacek Żakowski, w 2016 roku red Katarzyna Michalak oraz prof. dr hab. Janusz Adamowski, dr red. Tomasz Miłkowski i red. Andrzej Maślankiewicz – sekretarz generalny ZG SDRP.

Zgłoszenia kandydatów powinny zawierać podstawowe dane wraz z numerem telefonu kontaktowego, wskazaniem miejsca zatrudnienia, dokładny opis dziennikarskich dokonań, a w przypadku młodych dziennikarzy rok urodzenia.

Termin nadsyłania zgłoszeń mija 10 września 2018 r.

Zgłoszenia mailem pod adresem: zg.sdrp@poczta.internetdsl.pl, pocztą pod adresem: ZG SDRP ul. Foksal 3/5, 00-366 Warszawa lok. 30 (ważna data stempla pocztowego).
Ogłoszenie wyników i wręczenie statuetek nastąpi w październiku 2018 r.

• Regulamin nagrody im. Bolesława Prusa

Komentarze